Chính phủ Việt Nam vừa ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP ngày 9/9/2025, chính thức khởi động chương trình thí điểm 5 năm về phát hành, chào bán, giao dịch và lưu ký tài sản mã hóa tại Việt Nam. Đây được coi là bước tiến quan trọng nhằm tạo hành lang pháp lý cho thị trường tài sản số và đưa hoạt động này ra khỏi “vùng xám” pháp lý.
Nghị quyết có hiệu lực ngay lập tức và sẽ được áp dụng trong suốt thời gian thí điểm trừ khi có văn bản thay thế. Theo Nghị quyết, phạm vi điều chỉnh bao gồm phát hành, chào bán tài sản mã hóa ra công chúng; tổ chức thị trường giao dịch; cung cấp các dịch vụ liên quan như lưu ký, vận hành nền tảng phát hành, giao dịch tự doanh; đồng thời đặt ra cơ chế giám sát của Nhà nước. Các đối tượng áp dụng gồm tổ chức phát hành, nhà cung cấp dịch vụ, nhà đầu tư (trong và ngoài nước) và các bên liên quan khác.
Nội dung chính và yêu cầu
– Định nghĩa và loại trừ
Tài sản mã hóa được hiểu là một dạng tài sản số được tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao và xác thực bằng công nghệ mật mã hoặc công nghệ số tương đương. Tuy nhiên, nghị quyết loại trừ các loại chứng khoán, tiền pháp định và những tài sản tài chính đã được điều chỉnh bởi các luật hiện hành.
– Phát hành và chào bán
Chỉ doanh nghiệp Việt Nam hoạt động theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần mới được phát hành tài sản mã hóa. Tài sản mã hóa phải có tài sản cơ sở thực (không bao gồm chứng khoán hay tiền pháp định). Việc chào bán trong giai đoạn thí điểm chỉ áp dụng cho nhà đầu tư nước ngoài; giao dịch giữa các nhà đầu tư nước ngoài phải thông qua nhà cung cấp dịch vụ được cấp phép. Tổ chức phát hành phải công bố thông tin ít nhất 15 ngày trước khi chào bán trên nền tảng phát hành và website của mình.
– Hoạt động thị trường và nhà đầu tư
Nhà đầu tư trong nước nắm giữ tài sản mã hóa phải mở tài khoản tại các nhà cung cấp dịch vụ được Bộ Tài chính cấp phép. Sáu tháng sau khi đơn vị cung cấp dịch vụ đầu tiên được phê duyệt, mọi giao dịch tài sản mã hóa trong nước bắt buộc phải thực hiện qua các đơn vị này, vi phạm có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự. Mọi hoạt động phát hành, thanh toán, giao dịch tài sản mã hóa phải thực hiện bằng đồng Việt Nam.
– Điều kiện cấp phép và tiêu chuẩn
Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa phải thành lập tại Việt Nam, có vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng, trong đó ít nhất 65% vốn thuộc các tổ chức tài chính và có tối thiểu hai định chế tài chính tham gia góp vốn. Tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa 49%. Doanh nghiệp phải có trụ sở, hệ thống công nghệ thông tin, nhân sự có kinh nghiệm, các quy trình quản lý rủi ro, bảo mật, phòng chống rửa tiền, giải quyết tranh chấp. Hệ thống công nghệ thông tin phải đạt chuẩn an toàn cấp 4 trước khi vận hành.
– Giám sát và tuân thủ
Chính phủ nhấn mạnh nguyên tắc thận trọng, minh bạch, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên. Nếu phát sinh rủi ro ảnh hưởng tới ổn định tài chính, trật tự tiền tệ hay an ninh xã hội, Bộ Tài chính có thể đề xuất tạm dừng hoặc điều chỉnh hoạt động thí điểm. Các bên tham gia phải tuân thủ pháp luật về phòng chống rửa tiền, an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu và các quy định liên quan; vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định.
– Thuế trong thời gian thí điểmt
Trong thời gian chưa có quy định thuế riêng, các nghĩa vụ thuế đối với giao dịch, chuyển nhượng và hoạt động kinh doanh tài sản mã hóa sẽ áp dụng theo quy định thuế về chứng khoán.
Tác động và triển vọng
Nghị quyết 05/2025 là văn bản pháp lý toàn diện đầu tiên của Việt Nam điều chỉnh hoạt động tài sản số, đưa thị trường này dần tiệm cận các chuẩn mực quản lý quốc tế. Việc thí điểm được kỳ vọng sẽ chuyển dòng vốn trước đây hoạt động phi chính thức sang kênh minh bạch, có giám sát.
Tuy nhiên, còn nhiều thách thức. Yêu cầu phải có tài sản cơ sở thực có thể hạn chế việc áp dụng với các loại tiền mã hóa phổ biến không có tài sản bảo chứng. Nhiều khái niệm, phương pháp định giá tài sản cơ sở và yêu cầu công bố thông tin vẫn cần văn bản hướng dẫn cụ thể. Điều kiện vốn cao và chuẩn tuân thủ nghiêm ngặt có thể giới hạn số lượng doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia. Bên cạnh đó, cơ quan chức năng đã cảnh báo về nguy cơ lợi dụng nghị quyết để kêu gọi đầu tư trái phép.
Trong dài hạn, sau khi kết thúc thí điểm, khuôn khổ này có thể được điều chỉnh và luật hóa thành cơ chế chính thức. Trước mắt, nghị quyết đặt ra một chuẩn mực quan trọng trong việc cân bằng giữa đổi mới trong tài chính số với quản lý rủi ro và đảm bảo chắc chắn về pháp lý trong thị trường tài chính Việt Nam đang phát triển.
LIÊN HỆ
CÔNG TY CỔ PHẦN DCF VIỆT NAM
📍 Tầng 46 Bitexco Tower, 2 Hải Triều, Phường Sài Gòn, Thành phố Hồ Chí Minh
📩 info@dcfvietnam.com
📞 +84 965 30 44 30
